ایران با تکیه بر دانش مهندسی داخلی و خودباوری ملی، از واردکننده سوخت به قدرتی خودکفا و صادرکننده فرآورده‌های انرژی در منطقه تبدیل شده است.چهار دهه از روزهایی که واژه‌ی «وابستگی» بر صنعت انرژی ایران سایه افکنده بود، گذشته است. روزهایی که هر بحران جهانی می‌توانست بر جریان بنزین، گاز و سوخت کشور اثر بگذارد و هر تصمیم خارجی، چرخ تولید داخلی را کند کند. اما امروز ایران در نقطه‌ای ایستاده که دیگر نه تنها نیاز خود را تأمین می‌کند، بلکه توان حضور مؤثر در بازارهای منطقه‌ای را نیز دارد. این مسیر، نه ناگهانی، که حاصل سال‌ها مجاهدت مهندسان، کارگران، متخصصان و مدیران قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) است که به یک باور ساده اما بزرگ ایمان داشتند: ما می‌توانیم.در میانه تحریم‌ها و فشارهای اقتصادی، بسیاری تصور می‌کردند که توسعه‌ی پالایشگاه‌ها و صنایع نفت و گاز ایران متوقف می‌شود. اما نتیجه دقیقاً برعکس بود. طرح‌های عظیمی در دل همین شرایط دشوار متولد شدند؛ طرح‌هایی که هر کدام نماد خودباوری و اقتدار مهندسی ایرانی‌اند. پروژه‌هایی که نه با وام خارجی، بلکه با سرمایه انسانی و علمی داخل کشور ساخته شدند و استانداردهای جهانی را در دل محدودیت‌ها به‌دست آوردند.پالایشگاه‌های مدرن ایران، به‌ویژه در جنوب کشور، امروز نمونه‌های روشن این دستاوردند. این پالایشگاه‌ها توانسته‌اند فرآورده‌هایی با کیفیت یورو۵ تولید کنند؛ بنزین، گازوئیل، گاز مایع و سوخت جت که با بالاترین استانداردهای زیست‌محیطی جهان هم‌خوانی دارند. نتیجه، نه تنها تأمین نیاز داخلی، بلکه ایجاد ظرفیت صادراتی است که اقتصاد کشور را از نوسانات بین‌المللی مصون می‌دارد.
در حوزه فنی نیز ایران به قله‌های نوینی دست یافته است. از لرزه‌نگاری سه‌بعدی در میادین نفتی تا طراحی و ساخت پالایشگاه‌های میعانات گازی، از حفاری در آب‌های عمیق تا ایجاد مخازن ذخیره‌سازی استراتژیک با ظرفیت میلیون‌ها مترمکعب؛ همه‌ی این‌ها امروز در داخل کشور انجام می‌شود. ده‌ها هزار متخصص ایرانی در این مسیر رشد کرده‌اند و توان فنی کشور را به سطحی رسانده‌اند که دیگر هیچ پروژه‌ی انرژی در گرو حضور پیمانکار خارجی نیست.با بهره‌برداری از پالایشگاه‌های جدید، ظرفیت تولید بنزین ایران به بیش از ۱۱۰ میلیون لیتر در روز رسیده است؛ ظرفیتی که در مقاطعی از تاریخ معاصر، حتی تصور آن نیز دشوار بود. امروز ایران نه‌تنها نیازی به واردات ندارد، بلکه می‌تواند مازاد تولید خود را به کشورهای همسایه صادر کند. این یعنی پایان یک دوره وابستگی و آغاز فصلی تازه از اقتدار ملی.اما شاید مهم‌تر از اعداد و پروژه‌ها، باور درونی ملت ایران است که تغییر کرده. نسلی که در دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و صنایع داخلی پرورش یافت، حالا همان نسلی است که موتور اقتصاد مقاومتی را روشن نگه داشته است. در پس هر پالایشگاه، هزاران ساعت طراحی، آزمایش، پایش و اجرای دقیق وجود دارد؛ مجموعه‌ای از کوشش جمعی که نه با شعار، بلکه با علم و تخصص معنا یافته است.صنعت انرژی ایران، دیگر فقط یک بخش اقتصادی نیست؛ به ستون استواری از استقلال سیاسی و اجتماعی تبدیل شده است. خودکفایی در سوخت، پشتوانه‌ی امنیت ملی و رفاه اجتماعی است. با هر فاز جدید، فرصت‌های شغلی تازه ایجاد می‌شود، صنایع پایین‌دستی رونق می‌گیرند و چرخه تولید ملی سریع‌تر می‌چرخد.
افزون بر این، گسترش فناوری‌های پالایشی و جمع‌آوری گازهای همراه نفت، گامی بزرگ در مسیر حفاظت از محیط زیست است. ایران با استفاده از فناوری‌های نوین، روزانه صدها میلیون فوت مکعب گازهای همراه را به چرخه تولید بازمی‌گرداند؛ اقدامی که علاوه بر صرفه اقتصادی، نمادی از مسئولیت‌پذیری زیست‌محیطی است.صنعت انرژی امروز ایران، تصویری است از تلفیق دانش و ایمان. از اراده‌ی مردمانی که در برابر تحریم نایستادند، بلکه از دل آن عبور کردند. از نسلی که به‌جای تکیه بر دیگران، بر توان خود تکیه کرد. و از کشوری که می‌خواهد در افق ۱۴۰۴، نه صرفاً تولیدکننده، بلکه مرجع دانش و فناوری انرژی در منطقه باشد.در این میان، رسانه‌ها نیز وظیفه‌ای خطیر دارند. روایت پیشرفت، امید و توانمندی باید با زبان هنر و حقیقت به مردم بازگو شود تا نسل جوان بداند این سرزمین، با تکیه بر مغزها و دستان خود، توانسته است از «وابستگی» به «اقتدار» برسد.
سخن پایانی
خودکفایی در انرژی فقط یک موفقیت صنعتی نیست؛ داستان عزتی است که از دل سختی‌ها زاده شد. امروز بنزین ایرانی، برق ایرانی و گاز ایرانی، نشانه‌هایی از هویتی تازه‌اند؛ هویتی که می‌گوید ایران نه‌تنها در جغرافیا، که در اراده و ایمان نیز مستقل است.
منبع: فارس
