در گزارش تحلیلی سایت دلوارنامه، جهان در آستانه یک گذار انرژی بی‌سابقه قرار دارد. تحولات اقلیمی، فشارهای بین‌المللی برای کربن‌زدایی و پیشرفت‌های فناورانه، نقشه راه انرژی جهان را دگرگون کرده‌اند. در این میان، برخی ممکن است این تحول را تهدیدی برای کشورهایی چون ایران بدانند که اقتصادشان به فروش سوخت‌های فسیلی وابسته است؛ اما نگاهی عمیق‌تر نشان می‌دهد که این تغییرات، فرصتی استثنایی برای تعریف یک «نفوذ استراتژیک» جدید برای ایران در صحنه جهانی است. نفوذی که دیگر تنها بر حجم صادرات نفت خام یا گاز طبیعی مبتنی نیست، بلکه بر دانش، فناوری و جایگاه ژئوپلیتیکی در زنجیره ارزش انرژی آینده استوار است.
ایران با برخورداری از ذخایر عظیم هیدروکربنی، برای دهه‌ها یکی از بازیگران کلیدی بازار انرژی بوده است. این مزیت همچنان پابرجاست و در کوتاه‌مدت و میان‌مدت، نفت و گاز ستون فقرات تأمین انرژی جهان باقی خواهند ماند. با این حال، عصر انرژی‌های تک‌بعدی رو به پایان است. کشورهایی که تنها به عنوان «صادرکننده مواد خام» عمل کنند، به تدریج از مرکز ثقل قدرت به حاشیه رانده خواهند شد. بنابراین، استراتژی نفوذ ایران باید متنوع‌تر و هوشمندانه‌تر شود.
مسیر اصلی این نفوذ جدید، سرمایه‌گذاری جدی در حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر و فناوری‌های مرتبط است. ایران پتانسیل بی‌نظیری در تولید انرژی خورشیدی در مناطقی چون دشت‌های مرکزی و باد در سواحل شمالی و شرقی کشور دارد. تبدیل شدن به یک قطب regional تولید برق پاک و حتی صادرات آن، می‌تواند جایگاه ایران را از یک تأمین‌کننده انرژی، به یک «هاب انرژی» پایدار در منطقه تبدیل کند. علاوه بر این، «هیدروژن» به عنوان سوخت آینده، فرصتی بزرگ پیش روی ایران قرار می‌دهد. تولید «هیدروژن آبی» با استفاده از ذخایر گاز طبیعی به همراه جذب کربن، و در بلندمدت، «هیدروژن سبز» با بهره‌گیری از انرژی‌های تجدیدپذیر، می‌تواند بازارهای صادراتی کاملاً جدیدی را پیش روی کشور بگشاید.
بعد دیگر این استراتژی، حرکت به سوی بالادستی زنجیره ارزش است. به جای صرف صادرات انرژی، ایران باید بر «صادرات دانش فنی و خدمات مهندسی» متمرکز شود. شرکت‌های ایرانی دانش‌افزایی شده در حوزه‌هایی مانند بهینه‌سازی مصرف انرژی، ساخت توربین‌های بادی و خورشیدی، و فناوری‌های شبکه هوشمند برق، می‌توانند خدمات خود را به کشورهای همسایه و جهان صادر کنند. این نوع نفوذ، پایدارتر و باارزش‌تر از فروش خام مواد است و به تقویت برند ملی و ایجاد اشتغال پایدار کمک می‌کند.
در نهایت، تحول جهانی انرژی یک دوراهی نیست، بلکه یک مسیر برای پیشرفت است. ایران با سرمایه انسانی متخصص و ذخایر غنی انرژی، این ظرفیت را دارد که در نقشه جدید انرژی جهان، نه تنها جایگاه خود را حفظ کند، بلکه با تعریف یک راهبرد هوشمندانه، نفوذ خود را در لایه‌های فناورانه و ژئوپلیتیکی عمیق‌تر سازد. این نیازمند عزم ملی، سرمایه‌گذاری در تحقیق و توسعه و ایجاد بستری مناسب برای حضور فعال بخش خصوصی در عرصه‌های نوین انرژی است.
