در دنیای پرنوسان بازار انرژی، قیمت نفت خام یکی از شاخص‌های کلیدی اقتصاد جهانی است. با توجه به تاریخ ۱۹ اکتبر ۲۰۲۵، قیمت فعلی نفت برنت حدود ۶۱-۶۳ دلار در هر بشکه نوسان دارد، که نشان‌دهنده کاهش قابل توجهی از سطوح بالای ۸۰ دلار در سال ۲۰۲۴ است. سؤال اصلی این است: آیا احتمال سقوط قیمت نفت به ۵۵ دلار یا پایین‌تر در ماه‌های باقی‌مانده از ۲۰۲۵ وجود دارد؟ بر اساس گزارش‌های اخیر از نهادهایی مانند اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، اوپک و بانک‌های سرمایه‌گذاری، پاسخ مثبت است. پیش‌بینی‌ها حاکی از فشار نزولی بر بازار است، با احتمال ۴۰-۶۰ درصدی برای رسیدن به این سطح، بسته به سناریوهای عرضه و تقاضا. در ادامه، به بررسی عوامل مؤثر، پیش‌بینی‌ها و سناریوها می‌پردازیم.
به گزارش دلوارنامه ابتدا، عوامل عرضه را در نظر بگیرید. اوپک‌پلاس، ائتلاف تولیدکنندگان عمده نفت، در سپتامبر ۲۰۲۵ اعلام کرد که کاهش تولید داوطلبانه خود را یک سال زودتر از برنامه، تا سپتامبر ۲۰۲۵، لغو می‌کند. این تصمیم به معنای بازگشت بیش از ۲.۲ میلیون بشکه در روز به بازار است، که مازاد عرضه ایجاد می‌کند. EIA تخمین می‌زند تولید جهانی نفت در ۲۰۲۵ به ۱.۹ میلیون بشکه در روز افزایش یابد، عمدتاً از سوی کشورهای غیراوپک مانند آمریکا، برزیل و کانادا. تولید نفت شیل آمریکا به رکورد ۱۳.۵ میلیون بشکه در روز رسیده و انتظار می‌رود در ۲۰۲۶ هم پایدار بماند. این افزایش عرضه، بدون اختلال ژئوپلیتیکی عمده، قیمت‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد. گزارش LongForecast پیش‌بینی می‌کند قیمت برنت در نوامبر ۲۰۲۵ به ۵۵.۳۴ دلار برسد، با کف احتمالی ۵۱.۱۵ دلار.
از سوی تقاضا، رشد کند اقتصادی جهان عامل کلیدی است. آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) رشد تقاضای جهانی نفت در ۲۰۲۵ را تنها ۱.۳ میلیون بشکه در روز تخمین می‌زند، کمتر از میانگین پیش‌پاندمی (۱.۵ میلیون). چین، بزرگ‌ترین مصرف‌کننده، با ضعف اقتصادی و سیاست‌های سبز، تقاضایش را به ۱.۲۸ میلیون بشکه در ۲۰۲۶ کاهش می‌دهد. تورم پایدار و نرخ بهره بالا در آمریکا و اروپا، مصرف سوخت را محدود کرده است. EIA پیش‌بینی می‌کند موجودی‌های جهانی نفت تا پایان ۲۰۲۵ افزایش یابد، که این انباشت، قیمت‌ها را به سمت پایین هل می‌دهد. در سناریوی بدبینانه، اگر تنش‌های تجاری آمریکا-چین تشدید شود، تقاضا بیشتر افت کند و ذخایر چین پر شود، قیمت برنت می‌تواند به زیر ۵۰ دلار سقوط کند، همان‌طور که بانک آمریکا هشدار داده است.
پیش‌بینی‌های کارشناسی نیز این روند نزولی را تأیید می‌کنند. EIA در گزارش اکتبر ۲۰۲۵، میانگین قیمت برنت را برای سه‌ماهه چهارم ۲۰۲۵ برابر ۶۲ دلار و برای ۲۰۲۶ برابر ۵۲ دلار پیش‌بینی کرده است، با احتمال رسیدن به ۵۸ دلار در پایان سال. جی‌پی مورگان میانگین ۶۶ دلار برای ۲۰۲۵ و ۵۸ دلار برای ۲۰۲۶ را تخمین می‌زند، اما در سناریوی مازاد عرضه، کف ۵۵ دلار محتمل است. وال‌استریت ژورنال و روس‌ها هم از احتمال سقوط به زیر ۵۰ دلار در کوتاه‌مدت سخن می‌گویند، به ویژه با افزایش ذخایر تجاری. در مقابل، اوپک رشد تقاضا را ۲.۲ میلیون بشکه در روز پیش‌بینی می‌کند، اما این خوش‌بینی با داده‌های واقعی همخوانی ندارد.
عوامل ژئوپلیتیکی می‌توانند معادلات را تغییر دهند. تنش‌های خاورمیانه، مانند درگیری‌های اسرائیل-ایران یا تحریم‌های روسیه، می‌تواند عرضه را مختل کند و قیمت‌ها را به بالای ۷۰ دلار بازگرداند. با این حال، در غیاب اختلال عمده، EIA ریسک‌ها را به سمت نزول قیمت ارزیابی می‌کند. سیاست‌های ترامپ، از جمله تحریم‌های سخت‌تر بر ایران و ونزوئلا، ممکن است عرضه را ۵۰۰ هزار بشکه کاهش دهد، اما افزایش تولید آمریکا این اثر را خنثی می‌کند.
در نهایت، احتمال سقوط به ۵۵ دلار بالا است، به ویژه در زمستان ۲۰۲۵، با تمرکز بر مازاد عرضه و ضعف تقاضا. برای سرمایه‌گذاران، این سناریو فرصت‌های خرید در کف را ایجاد می‌کند، اما ریسک‌های اقتصادی جهانی را افزایش می‌دهد. اقتصادهای وابسته به نفت، مانند ایران و عربستان، باید برای درآمدهای کمتر برنامه‌ریزی کنند. بازار نفت، همچون همیشه، به تعادل شکننده عرضه و تقاضا وابسته است، و ۲۰۲۵ می‌تواند سالی از نوسانات شدید باشد.
