دیپلماسی انرژیسیاست گذاری
بحران در شبکه فرسوده برق آمریکا

اندیشکده شورای آتلانیک گزارش داده که شبکه برق آمریکا، شاهرگ حیاتی اقتصاد این کشور، زیر فشار تقاضای بیسابقه، مراکز داده عظیم و گرمای شدید در آستانه بحران قرار گرفته است.
شبکه برق آمریکا، بهعنوان شاهرگ حیاتی اقتصاد و زندگی اجتماعی، در شرایطی بحرانی قرار گرفته است. بخش بزرگی از زیرساختهای آن فرسوده شده، در حالیکه تقاضا برای برق به شکل بیسابقهای رو به افزایش است. به نوشته اندیشکده شورای آتلانتیک، پرسش اساسی این است که آیا در عصر «هایپراسکیل» (عصری که با انفجار مراکز داده، گسترش خودروهای برقی و برقرسانی همهجانبه تعریف میشود.) تابآوری این شبکه برق ممکن است یا خیر.زیرساختهای فرسوده و تقاضای فزایندهگزارش یکی از معتبرترین انجمنهای مهندسی در سال جاری تصویری نگرانکننده از این وضعیت ارائه میدهد؛ بخش بزرگی از خطوط انتقال بیش از ۲۵ سال عمر دارند، بیش از نیمی از ترانسفورماتورها در آستانه پایان عمر مفید هستند و زمان انتظار برای جایگزینی تجهیزات کلیدی گاه به چندین سال میرسد. این ضعفها زمانی پررنگتر میشوند که موجهای گرمای شدیدتر و مکرر، فشار بیشتری بر تجهیزات وارد میکنند و چرخه فرسایش را تسریع میسازند.
در چنین شرایطی، تقاضا برای برق نه تنها کاهش نمییابد، بلکه در حال انفجار است. ظهور مراکز داده عظیم که موتور محرک هوش مصنوعی محسوب میشوند، افزایش سریع خودروهای برقی و زیرساختهای شارژ آنها، و روند فزاینده برقرسانی به همه ابعاد زندگی، از گرمایش و سرمایش گرفته تا تولید صنعتی، نیاز به انرژی را به شکلی بیسابقه افزایش داده است. این تحولات، شبکهای را که اساسا برای چنین حجم و پویاییای طراحی نشده بود، تحت فشار مضاعف قرار میدهند.تهدیدات نوین؛ از فیزیکی تا دیجیتالافزون بر مشکلات فنی، شبکه برق آمریکا با مجموعهای از تهدیدات پیچیده مواجه است که طیف وسیعی از خطرات فیزیکی و دیجیتال را در بر میگیرند. از یکسو، حوادثی همچون سیل، آتشسوزی و موجهای گرمای بیسابقه میتوانند آسیب جدی به زیرساخت وارد کنند. از سوی دیگر، پیچیدگیهای نرمافزاری و تهدیدات سایبری بهطور فزایندهای امنیت شبکه را به خطر میاندازند.
نمونه اخیر آن، اختلال ناشی از بهروزرسانی معیوب شرکت CrowdStrike در سال ۲۰۲۴ بود که نه تنها میلیونها کاربر را در سراسر جهان گرفتار کرد، بلکه وزارت انرژی آمریکا و چند شرکت برق را نیز فلج ساخت. چنین رخدادهایی نشان میدهند که شبکه برق، قلب حیاتی کشور، همزمان از دو جبهه در معرض تهدید قرار دارد.درسهای تاریخ؛ چابکی در بحرانبا این حال، تاریخ ثابت کرده است که بحرانها میتوانند نقطه آغاز اصلاحات باشند. خاموشی بزرگ سال ۲۰۰۳ در شمالشرق آمریکا نمونهای بارز است. این حادثه که ۵۰ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داد و میلیاردها دلار خسارت به بار آورد، زنگ خطری بود که منجر به تغییرات بنیادین شد. از آن زمان، ارتباطات اضطراری تقویت شد، پروتکلهای هماهنگی جدید تدوین گردید و شبکههای تبادل داده غیرمتمرکز ایجاد شدند تا امکان واکنش سریعتر به بحرانها فراهم شود.
چالشهای سیاسیچالش امروز آمریکا تنها فنی یا امنیتی نیست؛ بعد سیاسی نیز آن را پیچیدهتر کرده است. تصمیمات لحظهای برای فعال نگه داشتن نیروگاههای زغالسنگی یا بازگرداندن نیروگاههای هستهای تعطیلشده، مسیر برنامهریزی بلندمدت انرژی را بیثبات میسازند. همزمان، افزایش سهم انرژیهای تجدیدپذیر غیرقابلبرنامهریزی مانند خورشید و باد، مدیریت شبکه را دشوارتر میکند. این مجموعه از فشارها نشان میدهد که آینده شبکه برق نه فقط به افزایش تولید، بلکه به بازاندیشی کامل در مورد تابآوری وابسته است.شبکه برق آمریکا در وضعیت کنونی نه با طراحیهای گذشته همخوانی دارد و نه پاسخگوی آینده خواهد بود. فشار ناشی از تغییرات اقلیمی، دیجیتالی شدن اقتصاد، رشد هوش مصنوعی و برقیسازی صنایع و حملونقل، شبکهای فرسوده را به نقطه بحرانی رسانده است.
منبع فارس