به گزارش دلوارنامه از ۲۲ آذر ۱۴۰۴ (معادل حدود ۱۳ دسامبر ۲۰۲۵)، طرح سهنرخی شدن بنزین در ایران به طور رسمی اجرا شد. این طرح بر اساس مصوبه هیئت دولت، با هدف کنترل مصرف، کاهش ناترازی انرژی و جلوگیری از قاچاق سوخت اعمال گردید.
جزئیات نرخهای جدید بنزین
- نرخ اول (یارانهای) — ۱۵۰۰ تومان برای سهمیه ماهانه ۶۰ لیتر (با کارت سوخت شخصی).
- نرخ دوم (نیمهیارانهای) — ۳۰۰۰ تومان برای تا ۱۰۰ لیتر اضافی (پس از پایان سهمیه اول).
- نرخ سوم (آزاد یا اضطراری) — ۵۰۰۰ تومان برای مصرف مازاد، سوختگیری با کارت جایگاهداران، و برخی خودروها (مانند خودروهای دولتی، مناطق آزاد، وارداتی، نوشماره داخلی، و خودروهای دوم به بعد هر مالک).
سهمیههای نرخ اول و دوم برای اکثر خودروهای شخصی بدون تغییر ماند، اما برای گروههای ذکرشده حذف یا محدود شد.
وضعیت بازار و مصرف پس از اجرا
- کاهش چشمگیر مصرف: در روزهای اولیه (به ویژه روز اول)، مصرف بنزین حدود ۴۰ درصد کاهش یافت. این آمار از سوی رئیس اتاق بازرگانی ایران و بر اساس گزارشهای شورای اقتصادی معاون اول رئیسجمهور اعلام شده و به عنوان نشانهای از همکاری عمومی و تأثیر سریع طرح بر الگوی مصرف تلقی میشود. این کاهش به بهبود ترافیک شهری و کاهش آلودگی هوا کمک کرده است.
- عدم تشکیل صفهای طولانی: برخلاف تجربیات گذشته (مانند سال ۱۳۹۸)، گزارشهای گستردهای از صفهای طولانی یا کمبود سوخت در جایگاهها وجود ندارد. توزیع سوخت آرام و بدون التهاب عمده انجام شده است.
- بازار کلی: طرح بدون بروز ناآرامیهای اجتماعی گسترده اجرا شد و همکاری مردم برجسته توصیف شده. تأثیر تورمی محدود بوده و بازار کالاها شوک قیمتی شدیدی تجربه نکرده، هرچند برخی نگرانیها درباره افزایش هزینه حملونقل مطرح است.
- سایر تغییرات: مالکان چند خودرو فقط برای یک خودرو از سهمیه یارانهای بهرهمند میشوند. سهمیههای ذخیرهشده قبلی در کارتهای سوخت حفظ شده، اما سهمیه نرخ دوم قابل ذخیره نیست.
این طرح به عنوان گامی تدریجی برای اصلاح یارانه انرژی توصیف میشود و نرخ سوم هر فصل (هر سه ماه) بر اساس قیمت خرید از پالایشگاهها بازنگری میشود. تا تاریخ فعلی (۲۰ دسامبر ۲۰۲۵)، بازار بنزین نسبتاً پایدار است و تمرکز بر کاهش مصرف و صرفهجویی منابع ادامه دارد.
