به گزارش دلوارنامه در ماه گذشته، بازارهای جهانی انرژی شاهد روند نزولی قابل توجهی در قیمتهای نفت خام، بنزین و گاز طبیعی بودهاند. این کاهش عمدتاً ناشی از عرضه مازاد، افزایش موجودیها و تقاضای ضعیفتر از انتظار در اقتصادهای بزرگ مانند چین و آمریکا است. با وجود تنشهای ژئوپلیتیکی مانند تحریمهای جدید علیه روسیه و ونزوئلا، فشار عرضه بر بازار غالب بوده و قیمتها را به پایینترین سطوح چند ساله رسانده است. بازار برق نیز تحت تأثیر رشد تقاضا از مراکز داده و هوش مصنوعی قرار دارد، اما با گسترش منابع تجدیدپذیر، روند پایداری نشان میدهد.
بازار نفت خام: کاهش شدید قیمتها
قیمت نفت برنت در ماه گذشته حدود ۴.۶ درصد و نفت WTI حدود ۴.۲ درصد کاهش یافته است. تا ۱۹ دسامبر ۲۰۲۵، برنت به حدود ۶۰ دلار و WTI به ۵۶ دلار در هر بشکه رسیده که پایینترین سطوح در چند سال اخیر است. گزارش آژانس بینالمللی انرژی (IEA) در دسامبر ۲۰۲۵ نشان میدهد که عرضه جهانی نفت مازاد بوده و موجودیها افزایش یافته، علیرغم توقف موقت افزایش تولید اوپک+. عوامل اصلی شامل تولید رکورد آمریکا، برزیل و گویان، و تقاضای ضعیف در چین است. تحریمهای جدید آمریکا علیه نفت ونزوئلا و روسیه باعث نوسان کوتاهمدت شد، اما نتوانست روند نزولی را معکوس کند.
این کاهش قیمتها برای مصرفکنندگان خبر خوبی است، اما برای تولیدکنندگان فشار ایجاد کرده و ممکن است سرمایهگذاریهای آینده را کاهش دهد.
بازار بنزین: پایینترین قیمتها در سالهای اخیر
قیمت بنزین در آمریکا به پایینترین سطح از سال ۲۰۲۱ رسیده و میانگین ملی حدود ۲.۸۹ دلار در هر گالن است (تا اواسط دسامبر). در یک ماه اخیر، قیمتها بیش از ۱۰ درصد کاهش یافته، عمدتاً به دلیل افت قیمت نفت خام و افزایش موجودیها. گزارش EIA نشان میدهد تقاضای بنزین فصلی بوده، اما عرضه فراوان از پالایشگاهها فشار نزولی وارد کرده. در اروپا و آسیا نیز روند مشابهی دیده میشود، با کاهش قیمت سوخت به سطوح پیش از بحران ۲۰۲۲.
این روند برای رانندگان در فصل تعطیلات مفید است و میتواند تورم را مهار کند.
بازار گاز طبیعی: نوسان با روند کلی نزولی
قیمت گاز طبیعی هنری هاب در آمریکا در ماه گذشته حدود ۱۶ درصد کاهش یافته و به حدود ۳.۹ دلار در هر میلیون واحد حرارتی رسیده. اوایل دسامبر با موج سرما قیمتها افزایش یافت، اما پیشبینی هوای گرمتر و تولید رکورد (بیش از ۱۰۹ میلیارد فوت مکعب در روز) باعث افت شد. موجودیها همچنان بالاتر از میانگین پنجساله است. صادرات LNG آمریکا رکورد زده، اما تقاضای جهانی ضعیف است.
در اروپا، قیمتها تحت تأثیر عرضه LNG بیشتر پایدار ماندهاند.
بازار برق: رشد تقاضا با تمرکز بر تجدیدپذیرها
بازار برق جهانی رشد ۲.۴ درصدی در تولید را در ۲۰۲۵ تجربه کرده، عمدتاً به دلیل تقاضای مراکز داده و هوش مصنوعی. منابع تجدیدپذیر (خورشیدی و بادی) بیش از ۹۰ درصد رشد تقاضا را پوشش دادهاند. قیمتهای عمدهفروشی در آمریکا و اروپا تحت تأثیر قیمت گاز طبیعی نوسان داشته، اما روند کلی به سمت کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی است.
چشمانداز کلی انرژی
بازار انرژی در ماه اخیر تحت سلطه عرضه مازاد بوده و قیمتهای پایینتر به مصرفکنندگان کمک کرده، اما ریسکهای ژئوپلیتیکی و تغییرات آبوهوایی همچنان وجود دارد. انتقال به انرژیهای پاک شتاب گرفته و renewables نقش کلیدی در تأمین رشد تقاضا ایفا میکنند. پیشبینیها نشان میدهد این روند نزولی قیمتهای فسیلی ممکن است تا ۲۰۲۶ ادامه یابد، مگر اینکه تقاضا به طور ناگهانی افزایش یابد.
